Amonyak, formülü NH3 olan; azot atomu ve hidrojen atomundan oluşan renksiz , keskin ve hoş olmayan kokuya sahip bir gaz bileşiğidir. OH- iyonu içermediği halde suda zayıf baz özelliği gösterir. Bir amonyak molekülü, bir azot ve üç hidrojen atomundan oluşur.Amonyak, kovalent bağlı (ametal + ametal) bir bileşiktir. Molekülleri polar olduğundan su içinde yüksek oranda çözünür. Amonyak molekülleri kendi aralarında olduğu gibi su molekülleri ile de zayıf hidrojen bağı oluşturur. Bu nedenle suda çözünür.Amonyak, gübre, ilaç, boya, parfüm gibi maddelerin sentezlenmesinde ilk aşamada kullanılmaktadır. Amonyak canlılar için zehirli bir maddedir, kullanılırken dikkat edilmesi gerekir. Piyasada amonyak adı altında satılan maddeler amonyağın sulu çözeltisi olan amonyum hidroksittir.Amonyak, gübre, ilaç, boya, parfüm gibi maddelerin sentezlenmesinde ilk aşamada kullanılmaktadır. Amonyak canlılar için zehirli bir maddedir, kullanılırken dikkat edilmesi gerekir. Piyasada amonyak adı altında satılan maddeler amonyağın sulu çözeltisi olan amonyum hidroksittir.Amonyak, gübre, ilaç, boya, parfüm gibi maddelerin sentezlenmesinde ilk aşamada kullanılmaktadır. Amonyak canlılar için zehirli bir maddedir, kullanılırken dikkat edilmesi gerekir. Piyasada amonyak adı altında satılan maddeler amonyağın sulu çözeltisi olan Amonyum Hidroksittir.Amonyak, formülü NH3 olan; azot atomu ve hidrojen atomundan oluşan renksiz , keskin ve hoş olmayan kokuya sahip bir gaz bileşiğidir. OH- iyonu içermediği halde suda zayıf baz özelliği gösterir. Bir amonyak molekülü, bir azot ve üç hidrojen atomundan oluşur. Amonyak, formülü NH3 olan; azot atomu ve hidrojen atomundan oluşan renksiz , keskin ve hoş olmayan kokuya sahip bir gaz bileşiğidir. OH- iyonu içermediği halde suda zayıf baz özelliği gösterir. Bir amonyak molekülü, bir azot ve üç hidrojen atomundan oluşur.Amonyak, kovalent bağlı (ametal + ametal) bir bileşiktir. Molekülleri polar olduğundan su içinde yüksek oranda çözünür. Amonyak molekülleri kendi aralarında olduğu gibi su molekülleri ile de zayıf hidrojen bağı oluşturur. Bu nedenle suda çözünür.Oda sıcaklığında, amonyak keskin ve boğucu bir kokuya sahip renksiz, oldukça tahriş edici bir gazdır. Genellikle varlığı hakkında yeterli sinyali verir; ancak koku alma yorgunluğu oluşturabilir.Saf halde susuz amonyak olarak bilinir ve nemi kolayca emer.Amonyak alkali özelliklere sahiptir ve yüksek konsantrasyonlarda aşındırıcıdır.Amonyak gazı su içinde kolayca çözünür ve amonyum hidroksit, kostik bir çözelti ve zayıf bir baz oluşturur.Amonyak gazı kolayca sıkıştırılır ve basınç altında berrak bir sıvı oluşturur.Amonyak genellikle çelik kaplarda sıkıştırılmış bir sıvı olarak sevk edilir.Amonyak çok yanıcı değildir, ancak yüksek ısıya maruz kaldığında patlama riski vardır.Amonyak doğal olarak bulunduğundan ve temizlik ürünlerinde de sıklıkla kullanıldığından, endüstriyel maruziyetin yanında bu kaynaklardan da maruziyet meydana gelebilir. Çiftlikler ve endüstriyel alanlarda yaygın olarak kullanılması olası kazalarla maruziyet ihtimalini arttırmaktadır. Maruziyet kasıtlı bir terör saldırısından da kaynaklanabilir.Susuz amonyak gazı havadan daha hafiftir, böylece yükselerek alanda dağılır ve alçakta kalan bölgelere yerleşmez. Bununla birlikte, nemin varlığ��nda (yüksek bağıl nem gibi), sıvılaştırılmış susuz amonyak gazı havadan ağır buharlar oluşturur. Bu buharlar, zeminde veya insanların maruz kalabileceği zayıf hava akımı olan ve alçakta kalan alanlara yayılabilir.Amonyak maruziyetinin neden olduğu etkilenme derecesi maruz kalma süresine ve gaz veya sıvının konsantrasyonuna bağlıdır. Amonyak, göze nüfuz etme ve göze zarar verme eğiliminde olup, etkisi diğer alkalilere göre daha fazladır. Havadaki düşük konsantrasyonlarda bile (50 ppm) hızlı bir şekilde göz, burun ve boğaz tahrişine, öksürme ve bronşların daralmasına sebep olur. Yüksek konsantrasyonda gazla veya konsantre amonyum hidroksitle temas, gözün yüzey hücrelerinin şişmesine ve kaymasına ve geçici veya kalıcı körlüğe neden olabilir.Amonyağın koku eşiği, varlığı hakkında yeterli sinyali vermek için oldukça düşüktür (koku eşiği = 5 ppm; OSHA PEL = 50 ppm). Bununla birlikte amonyak, koku alma yorgunluğuna veya adaptasyonuna neden olarak maruziyet süresini uzatarak tespitini zorlaştırır.İş sağlığı ve güvenliği anlamında ülke mevzuatında, amonyak maruziyeti sınır değeri Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik ile belirlenmiştir. Bu yönetmeliğe göre mesleki maruziyet sınır değerleri 8 saatlik(TWA) maruziyet için 20 ppm, 15 dakikalık (STEL) maruziyet içinse 50 ppmdir.Bazı endüstriyel temizleyicilerin (% 25) gibi konsantre amonyak çözeltileriyle cildin teması, cilt yanıkları, kalıcı göz hasarı veya körlük gibi ciddi aşındırıcı yaralanmalara neden olabilir. Sıvılaştırılmış amonyakla teması soğuk ısırmasına neden olabilir. Uzun süreli cilt teması (birkaç dakikadan fazla) ağrıya ve aşındırıcı yaralanmalara neden olabilir. Seyreltik sulu çözeltiler (%5’ten az) nadiren ciddi yanıklara neden olur ancak orta derecede tahriş edici olabilir. Konsantre buhar veya çözeltiye maruz kalma, özellikle nemli cilt bölgelerinde ağrı, iltihaplanma, kabarcıklar ve derin delici yanıklara neden olabilir.Son 20 yıl içinde ülkemizde ve dünyada yaşanan amonyak maruziyeti kaynaklı kazalara bakıldığında yüksek rakamlarla karşılaşılmaktadır. 2003 yılında Mersin’de gübre fabrikasında amonyak borusunda meydana gelen patlama sonucu 40 kişi zehirlenmiştir. 2012 yılında ise Manisa’da salça ve kurutulmuş domates fabrikasında amonyak kazanından yaşanan sızıntı ile 50 kişi zehirlenmiştir. 2013 yılında Çin’de bir fabrikada meydana gelen amonyak sızıntısında ise 15 kişi ölmüş 30 kişi yaralanmıştır. Amonyak ile ilgili bunlar ve benzeri yaşanan kazalar ile ilgili son 10 yılda yaşanmış olan ciddi kazalar düşünülünce maruziyet durumunda alınacak acil önlemlerin bilinmesi faydalı olacaktır. Gözlerde amonyak maruziyeti: Gözler hemen bol miktarda su ile ara sıra üst ve alt göz kapaklarını kaldırılarak yıkanmalıdır.Deride amonyak maruziyeti: Tahriş meydana gelirse, fazla kimyasalları nazikçe alınmalıdır ve amonyak teması olan bölge bol suyla yıkanmalıdır. Kimyasallar giysilere nüfuz ederse, derhal giysi çıkartılmalı ve cilt yine yıkanmalıdır.Solunum sisteminde amonyak maruziyeti: Bir işçi çok miktarda amonyak solursa, hemen temiz havaya çıkarılmalıdır.Amonyak: (NH3), Sanayide en fazla azotlu gübreler ve nitrik asidin üretiminde ilk maddesi olarak kullanılır. Laboratuarlarda zayıf baz ve birçok kimyasal maddenin elde edilmesi içinde kullanılır. Amonyak bilhassa nitrik asit ile amonyum tuzlarının imalı, üre, boya, ilaç ve plastik benzeri organik madde üretiminde kullanılır. Amonyak gazı normal ısıda basınç uygulandığı zaman kolayca sıvılaşır, meydana çıkan bu sıvının buharlaşma ısısı ise yüksektir (327 kcal/g), bunun için endüstride soğutucu olarak kullanılır.Özelliği; renksiz, kendine özgü keskin kokusu olup ayrıca zehirli ve aşındırıcıdır. Oda sıcaklığında gaz halindedir ve düşük sıcaklıklarda alevlenme özelliği taşır. Kimyasal olarak bazik' tir. Normal ısıda, basınç altında kolay bir şekilde sıvılaşır. Amonyak Kullanım Alanları: Gübre Sanayi, Nitrik asit üretimi, ilk başlangıç maddesi olarak endüstriyel soğutma sistemleri ile soğutma gayesiyle kimya sanayinde ilaç, boya, naylon, tuz ve plastik üretim malzemelerin ısıl işlemlerinde hidrojen ve azot kaynağı olarak, Gaz Nitrür işlemi için ise parça yüzeylerine azot emdirme gayesiyle kullanılır.Amonyak formulü NH3 olan; azot atomu ile hidrojen atomundan meydana gelen renksiz, keskin ve hoş olmayan bir kokuya sahip, gaz bileşiğinden meydana gelir. OH- iyonu bulunmadığı halde zayıf baz özelliği gösterir. Gazlaşma gizli ısısı çok yüksek olduğu için sanayi tesislerinde soğutucu madde olarak kullanılır. 17,0304 g/mol molekül ağırlığı, 1 Atmosfer basınç ta kaynama noktası -33.34 °C (239.81 K). -78 derecede donması nedeniyle oda ısısında gaz şeklinde bulunur. Bileşikteki N atomu sp3 hibritleşme yapmıştır. Bağ yapmamış bir çift elektronu olduğu için, molekül şekli üçgen piramittir. Bundan dolayı polar bir moleküldür. Molekülleri polar olmasından dolayı, su içinde yüksek oranda çözülmektedir.Amonyak İsminin kökeni eski mısıra kadar dayanır. Amon tapınağını ısıtmak için kullanılan deve tezeğinden çıkan gazlardan, tapınak duvarlarında, tavanında sofra tuzuna benzer, beyaz kristaller halindeki amonyum klorür yani nişadır birikmiştir. Bu oluşuma da o devirlerde "Amonun Tuzu" diye söylenirmiş.Amonyak, ilaç, boya, gübre, parfüm gibi maddelerin sentezlenmesi olayında ilk basamak olarak kullanılır. Amonyak ayrıca temizlik maddelerinin içerisinde de kullanılır. Amonyakcanlılar için çok zehirli bir maddedir, kullanırken dikkat çok fazla etmek gerekir.Amonyak kovalent bağlı bileşiktir. Ametal ve Ametal bağıdır. Molekülleri polar olduğu için su içinde yüksek oranda çözülmektedir. Amonyak molekülü kendi arasında olduğu gibi, su molekülleri ile de zayıf hidrojen bağı oluşturmaktadır. Bu nedenden suda çok fazla çözünür. 1 atmosfer basınçta ve 0 derecede 1 litre su içinde 1300 litre, 20 derece ısıda ise 700 litre amonyak çözülmektedir. Oda koşulları altında doymuş amonyak çözeltisi %34’ lük olup, yoğunluğu 0,88 g/ml dir.Piyasada amonyak adı altında bulunan ve satılan bu maddeler amonyağın sulu çözeltisi olan amonyum hidroksittir.Temizlik malzemeleri ile gübre ve patlayıcı yapımında kullanılır.Amonyak, gübre, ilaç, boya, parfüm gibi maddelerin sentezlenmesinde ilk aşamada kullanılmaktadır. Amonyak canlılar için zehirli bir maddedir, kullanılırken dikkat edilmesi gerekir. Piyasada amonyak adı altında satılan maddeler amonyağın sulu çözeltisi olan Amonyum Hidroksittir.Amonyak, en fazla gübre üretiminde ve gübre olarak kullanılır. Azotlu gübre ve nitrik asit üretiminde başlangıç maddesidir.Sıvı amonyak, toprağa doğrudan dökülebilir. Amonyum nitrat ve amonyum fosfat gibi tuzları da gübre olarak kullanılabilir.Rafine petrolün asit içeren yan ürünlerinin nötrleştirilmesinde, lastik üretiminde pıhtılaşmayı önlemek için amonyak kullanılır.Başlıca kullanıldığı ürünler şunlardır; boyalar, plastikler, naylon, temizlik ürünleri, patlayıcılar, soğutucular (klima gibi), sentetik elyaflar, pamuk ve ipek temizliği, bakalit ve sentetik reçine üretimi, soda, patlayıcı maddeler, sentetik fiber, ilaç sentezleri…Amonyak gazı, yiyecek ve içecek fabrikalarında, üretim-proses ve depolama bölümlerinde soğutucu gaz olarak kullanılmaktadır. Bu ve buna benzer yerlerde veya amonyak gazının dondurucuya doldurulduğu lokasyonlarda çalışan personelin, bu gaz tehlikesinden korunmaya ihtiyacı vardır. Gaz konsantrasyonunu izleme çözümleri içinde, çalışanların portatif gaz dedektörü kullanımı veya hedef alandaki sabit gaz algılama sisteminin montaj-kurulumu seçenekleri yer almaktadır. Tipik olarak algılanan gazların içinde 0-100 ppm NH3, 0-3 % vol aralığında CO2, oksijen seviyesinin azalmasının kontrolü ve yanıcı buharların 0-100 % LEL aralığındaki ölçümleri yer almaktadır.Yiyecek üretim tesislerinde ürün depo alanlarındaki soğutucularda bulunan ürünlerin bozulması, büyük maddi kayıplara ve üretim hacminin küçülmesine sebep olmaktadır. Ürünlerin bozulmasına neden olan soğutucu seviyesi, ürünün çeşidine ve yapılan paketlemenin tipine göre farklılık göstermektedir. Ancak bu paketleme ve üretim proseslerinde düşük konsantrasyonlarda paketlenmeyen yiyeceklerin bozulması muhtemeldir. 1-10 ppm arasındaki bir değerde bozulma meydana gelir. Bu nedenle amonyak kontrolünün yapılması gereklidir.Saf amonyak genellikle SIVI - SUSUZ amonyak olarak bilinir. Amonyak gazı keskin kokulu, renksiz bir gazdır.Sıvı amonyak sıkıştırılmış ve/ veya sıvılaştırılmış amonyak gazıdır. Amonyak gazı normal atmosfer basıncında ve - 33 C'nin altında sıvılaşır ve basınç kaldırılınca da sıvı, gaz fazına döner.Bu özellik gazı basınç altında bir sıvı olarak depolama ve taşıma imkanı sağlar.Amonyak gümüş, civa, klor,iyot, brom kalsiyum ve hipokloritler gibi maddelerle temas halinde olduğunda patlayıcı bileşikler meydana getirir. Sıvı Amonyak çeliği ve demiri paslandırmaz ;ancak çinko,kalay,bakır ve pirinç gibi bakır esaslı alaşımlarla reaksiyona girer. Diğer metallerin bir çoğu da amonyakla değişen derecelerde reaksiyona girer.Bu sebeple işletmelerde kullanılan bazı basınç, sıvı gibi göstergelerde ve benzeri donatılarda genellikle kullanılan galvenize ve bağlantı elemanlarıyla demir ihtiva etmeyen metallerin çoğu amonyağa dayanmazlar.İşletmelerde Amonyak gazı ile ilgili yapılacak olan her hangi bir tesisatın daha çok paslanmaz metallerle yapılması daha uygun olacaktır.Topraklardan ortaya çıkan amonyak tıçması, sistemin özelliklerinin bir fonksiyonu olarak teorik ye deneysel yollarla ana/iz edilmiştir. Toprak tarafından tutulan nihai amonyum konsantrasyonu; hidrojen iyon aktivitesi,başlangıçtaki am.0nyum konsantrasyonu ve havadaki kısmi amonyak basıncınabağ" olarak artmaktadır. Toprağın tamponluk kapasitesindeki bir artış ise, nihai amonyum konsantrasyonunda bir azalmaya yol açmaktadır.Kiıeçli topraklara amonyakhgübreler ilave edildiği taktirde, amonyağın önemli bir kısmı uçmaktadır (1, 2, 5).Bu gibi kayıplar ekonomik yönden önemli olduğu gibi, çevredeki suların da azot yönünden zenginleşmesine yol açabilmektedir (6).Amonyak koronavirüse karşı etkisizdir, virüsleri öldürmez. Cam temizliğini, döşemeleri, sabun kirini gidermek için ev temizliğinde sıkça kullanılır. Yüzey temizleyiciler ya da banyo temizleyicileri gibi temizlik ürünleri amonyak içerir.Amonyak ile evinizin yüzeylerini temizleyerek koronavirüs (COVİD-19) ya da başka virüslere karşı korunabilir misiniz? Bunun yanıtı hayır. Amonyak virüsleri öldürmez.Ball State Üniversitesi Sağlık Bilimleri Doçenti ve Profesörü Jagdish Khubchandani , “Amonyak virüslere karşı neredeyse etkisizdir veya çok az etkisi vardır . E. Coli gibi bazı yaygın bakteriler için yaygın olarak kullanılan bir dezenfektandır.” diyor.Amonyak, NH3 formülüne sahip bir nitrojen ve hidrojen bileşiğidir. Kararlı bir ikili hidrit ve en basit pnictogen hidrit olan amonyak, karakteristik keskin kokusu olan renksiz bir gazdır. Özellikle suda yaşayan organizmalar arasında yaygın bir azotlu atıktır ve gıda ve gübrelerin öncüsü olarak hizmet ederek karasal organizmaların beslenme ihtiyaçlarına önemli ölçüde katkıda bulunur. Doğrudan veya dolaylı olarak amonyak, birçok farmasötik ürünün sentezi için bir yapı taşıdır ve birçok ticari temizlik ürününde kullanılır. Esas olarak hem havanın hem de suyun aşağıya doğru yer değiştirmesiyle toplanır. Doğada - hem karada hem de Güneş Sisteminin dış gezegenlerinde yaygın olmasına rağmen ve geniş kullanımda amonyak, konsantre biçiminde hem yakıcı hem de tehlikelidir. Amerika Birleşik Devletleri'nde son derece tehlikeli bir madde olarak sınıflandırılır ve onu önemli miktarlarda üreten, depolayan veya kullanan tesislerin katı raporlama gerekliliklerine tabidir. 2018'de küresel endüstriyel amonyak üretimi 175 milyon tondu,175 milyon tonluk 2013 küresel endüstriyel üretimine göre önemli bir değişiklik olmadan.Endüstriyel amonyak, amonyak likörü (genellikle suda% 28 amonyak) olarak veya tank arabalarında veya silindirlerde taşınan basınçlı veya soğutulmuş susuz sıvı amonyak olarak satılır.NH3, bir basınçta -33,34 ° C'de (-28,012 ° F) kaynar bir atmosfer, bu nedenle sıvı basınç altında veya düşük sıcaklıkta depolanmalıdır. Ev tipi amonyak veya amonyum hidroksit, sudaki bir NH3 çözeltisidir. Bu tür çözeltilerin konsantrasyonu, tipik yüksek konsantrasyonlu ticari ürün olan 26 derece Baumé (ağırlıkça yaklaşık% 30 (ağırlıkça) amonyak, 15.5 ° C veya 59.9 ° F) ile Baumé ölçeği (yoğunluk) birimleriyle ölçülür.Pliny, Doğa Tarihi'nin XXXI Kitabında, Roma'nın Cyrenaica eyaletinde üretilen ve yakındaki Jüpiter Amun Tapınağı'na (Yunan Ἄμμων Ammon) yakınlığından dolayı hammoniacum adlı bir tuzu ifade eder.Bununla birlikte, Pliny'nin tuzla ilgili verdiği açıklama, amonyum klorürün özelliklerine uymamaktadır.Herbert Hoover'ın Georgius Agricola'nın De re metallica eserinin İngilizce çevirisindeki yorumuna göre, muhtemelen deniz tuzu olabilir.Her halükarda, bu tuz nihayetinde amonyak ve amonyum bileşiklerine isimlerini verdi.Amonia, azotlu hayvansal ve bitkisel maddelerden üretilen, doğada eser miktarlarda bulunan bir kimyasaldır. Amonyak ve amonyum tuzları da yağmur suyunda küçük miktarlarda bulunurken, volkanik bölgelerde amonyum klorür (sal amonyak) ve amonyum sülfat bulunur; Patagonia guano'da amonyum bikarbonat kristalleri bulunmuştur.Böbrekler fazla asidi nötralize etmek için amonyak salgılar.Amonyum tuzları, verimli topraklarda ve deniz suyunda dağılmış halde bulunur.Amonia ayrıca Güneş Sistemi boyunca Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün ve Plüton'da bulunur: Plüton gibi daha küçük, buzlu cisimlerde amonyak etki edebilir. Jeolojik açıdan önemli bir antifriz olarak, amonyak konsantrasyonu yeterince yüksekse ve bu nedenle bu tür cisimlerin iç okyanusları tutmasına izin verirse, su ve amonyak karışımı 173 K (−100 ° C; −148 ° F) kadar düşük bir erime noktasına sahip olabilir. ve sadece suyla mümkün olabileceğinden çok daha düşük bir sıcaklıkta aktif jeoloji.Amonyak içeren veya ona benzeyen maddelere amonyak denir.Amonia, karakteristik olarak keskin bir kokuya sahip renksiz bir gazdır. Havadan daha hafiftir, yoğunluğu havanınkinin 0,589 katıdır. Moleküller arasındaki güçlü hidrojen bağı nedeniyle kolayca sıvılaştırılır; Sıvı -33.3 ° C'de (-27.94 ° F) kaynar ve -77.7 ° C'de (-107.86 ° F) beyaz kristallere donar. Amonyak sodyum bikarbonat veya asetik asit ile reaksiyona sokularak uygun şekilde kokusu giderilebilir. . Bu reaksiyonların her ikisi de kokusuz bir amonyum tuzu oluşturur. Kristal simetrisi kübiktir, Pearson sembolü cP16, boşluk grubu P213 No. 198, kafes sabiti 0.5125 nm.Sıvı amonyak, yüksek ε 22'sini yansıtan güçlü iyonlaştırıcı güçlere sahiptir. Sıvı amonyak buharlaşma standardında çok yüksek bir entalpi değişimine sahiptir (23.35 kJ / mol, cf. su 40.65 kJ / mol, metan 8.19 kJ / mol, fosfin 14.6 kJ / mol) ve bu nedenle, laboratuvarlarda ek soğutma olmaksızın yalıtılmamış kaplarda laboratuarlarda kullanılabilir. Çözücü olarak sıvı amonyağı görün.Amonia, suda kolayca çözünür. Sulu bir çözelti içinde kaynatılarak atılabilir. Sulu amonyak çözeltisi baziktir. Sudaki maksimum amonyak konsantrasyonu (doymuş bir çözelti) 0.880 g / cm3 yoğunluğa sahiptir ve genellikle '.880 amonyak' olarak bilinir. Amonyak, yakıttan havaya dar karışımlar dışında, kolayca yanmaz veya yanmayı sürdürmez. % 15–25 hava. Oksijenle karıştırıldığında soluk sarımsı yeşil bir alevle yanar. Tutuşma, klor amonyağa geçerek nitrojen ve hidrojen klorür oluşturduğunda meydana gelir; Klor fazlalığı varsa, o zaman oldukça patlayıcı nitrojen triklorür (NCl3) de oluşur. Yüksek sıcaklıkta ve uygun bir katalizör varlığında, amonyak bileşen elementlerine ayrışır.Amonyağın ayrışması, 5.5 kcal / mol amonyak gerektiren hafif endotermik bir süreçtir ve hidrojen ve nitrojen gazı verir. Reaksiyona girmemiş amonyak uzaklaştırılabiliyorsa, amonyak asit yakıt hücreleri için bir hidrojen kaynağı olarak da kullanılabilir. Rutenyum ve Platin katalizörlerinin en aktif olduğu, desteklenmiş Ni katalizörlerinin ise daha az aktif olduğu bulundu. 106.7 °.Merkezi nitrojen atomu, her hidrojen atomundan ek bir elektron ile beş dış elektrona sahiptir. Bu, toplamda sekiz elektron veya dört yüzlü olarak düzenlenmiş dört elektron çifti verir. Bu elektron çiftlerinden üçü, tek bir çift elektron bırakan bağ çiftleri olarak kullanılır. Yalnız çift, bağ çiftlerinden daha güçlü iter, bu nedenle bağ açısı, normal bir tetrahedral düzenlemeden beklendiği gibi 109,5 ° değil, 106,7 ° 'dir.Bu şekil moleküle bir çift kutuplu moment verir ve onu kutupsal hale getirir. Molekülün polaritesi ve özellikle hidrojen bağları oluşturma yeteneği, amonyağı suyla oldukça karışabilir hale getirir. Yalnız çift, amonyağı bir baz, bir proton alıcısı yapar. Amonyak orta derecede baziktir; 1.0 M sulu çözeltinin pH'si 11.6'dır ve çözelti nötr olana kadar (pH = 7) böyle bir çözeltiye güçlü bir asit eklenirse, amonyak moleküllerinin% 99.4'ü protonlanır. Sıcaklık ve tuzluluk da NH4 + oranını etkiler. İkincisi, normal bir tetrahedron şekline sahiptir ve metan ile izoelektroniktir. Amonyak molekülü, oda sıcaklığında nitrojen inversiyonuna kolayca maruz kalır; yararlı bir benzetme, kuvvetli bir rüzgarda kendini tersine çeviren bir şemsiyedir. Bu inversiyonun enerji engeli 24.7 kJ / mol ve rezonans frekansı 23.79 GHz olup, 1.260 cm dalga boyundaki mikrodalga radyasyonuna karşılık gelir. Bu frekanstaki absorpsiyon, gözlemlenen ilk mikrodalga spektrumuydu.Amonyağın en karakteristik özelliklerinden biri de bazikliğidir.Amonyak zayıf bir baz olarak kabul edilir. Tuzlar oluşturmak için asitlerle birleşir; bu nedenle hidroklorik asit ile amonyum klorür (sal amonyak) oluşturur; nitrik asit, amonyum nitrat, vb. ile. Mükemmel kuru amonyak, mükemmel kuru hidrojen klorür ile birleşmez; reaksiyonu meydana getirmek için nem gereklidir.Bir gösteri deneyi olarak, açılmış konsantre amonyak ve hidroklorik asit şişeleri, iki şişe arasında bir yerde iki dağınık molekül bulutu birleştiği yerde tuz oluştuğunda "yoktan" görünen amonyum klorür bulutları üretir. Amonyağın asitler üzerindeki etkisiyle amonyum tuzları olarak bilinir ve hepsi amonyum iyonunu (NH4 +) içerir.Amonyak, zayıf bir baz olarak iyi bilinmesine rağmen, aynı zamanda aşırı derecede zayıf bir asit görevi görebilir. Protik bir maddedir ve amidler oluşturabilir (NH2− iyonu içerir). Örneğin, lityum sıvı amonyak içinde çözülerek bir lityum amid solüsyonu verir: 2Li + 2NH3 → 2LiNH2 + H2 Bir katalizör (platin gazlı bez veya sıcak krom (III) oksit gibi) olmadığında havadaki amonyağın yanması çok zordur. ), nispeten düşük yanma ısısı, daha düşük laminer yanma hızı, yüksek kendiliğinden tutuşma sıcaklığı, yüksek buharlaşma ısısı ve dar bir yanma aralığı nedeniyle. Bununla birlikte, son araştırmalar, amonyağın verimli ve istikrarlı yanmasının girdaplı yanma cihazları kullanılarak elde edilebileceğini ve bu sayede termal enerji üretimi için bir yakıt olarak amonyağa yönelik araştırma ilgisini yeniden canlandırdığını göstermiştir.Kuru havada yanıcılık aralığı% 15,15 -% 27,35 ve% 100 bağıl nemde havada% 15,95 -% 26,55'dir.Amonyak yanma kinetiğini incelemek için ayrıntılı bir güvenilir reaksiyon mekanizması gereklidir, ancak yanma işlemi sırasında amonyak kimyasal kinetiği hakkında bilgi almak zordur.Organik kimyada, amonyak ikame reaksiyonlarında bir nükleofil görevi görebilir. Aminler, amonyağın alkil halojenürlerle reaksiyonuyla oluşturulabilir, bununla birlikte ortaya çıkan -NH2 grubu da nükleofiliktir ve ikincil ve üçüncül aminler genellikle yan ürünler olarak oluşturulur. Fazla amonyak, çoklu ikameyi en aza indirmeye yardımcı olur ve oluşan hidrojen halojenürü nötralize eder. Metilamin, ticari olarak amonyağın klorometan ile reaksiyonu ile hazırlanır ve amonyağın 2-bromopropanoik asit ile reaksiyonu% 70 verimle rasemik alanin hazırlamak için kullanılmıştır. Etanolamin, etilen oksit ile bir halka açma reaksiyonu ile hazırlanır: reaksiyonun bazen dietanolamin ve trietanolamin üretmek için daha ileri gitmesine izin verilir.Amitler, amonyağın karboksilik asit türevleri ile reaksiyona sokulmasıyla hazırlanabilir. Asil klorürler en reaktif olanlardır, ancak oluşan hidrojen klorürü nötralize etmek için amonyak en az iki kat fazla olmalıdır. Esterler ve anhidritler ayrıca amidler oluşturmak için amonyakla reaksiyona girer. Karboksilik asitlerin amonyum tuzları, termal olarak duyarlı gruplar olmadığı sürece amidlere dehidre edilebilir: 150–200 ° C sıcaklıklar gereklidir.Amonyaktaki hidrojen, sayısız ikame ediciyle yer değiştirmeye duyarlıdır. Sodyum ile ısıtıldığında sodamide, NaNH2'ye dönüşür.Klor ile monokloramin oluşur. Beş değerli amonyak, λ5-amin veya daha yaygın olarak amonyum hidrit olarak bilinir. Bu kristal katı, yalnızca yüksek basınç altında stabildir ve normal koşullarda üç değerlikli amonyak ve hidrojen gazına ayrışır. Bu madde bir zamanlar 1966'da olası bir katı roket yakıtı olarak araştırılmıştı.Amonyak, geçiş metal komplekslerinde bir ligand görevi görebilir. Spektrokimyasal serinin ortasında saf bir σ-vericidir ve orta derecede sert-yumuşak davranış gösterir (ayrıca bkz. ECW modeli). Diğer Lewis bazlarına karşı bir dizi aside karşı bağıl donör gücü C-B grafikleri ile gösterilebilir.Tarihsel nedenlerden dolayı, amonyak koordinasyon bileşiklerinin isimlendirmesinde ammin olarak adlandırılır. Bazı önemli ammin kompleksleri arasında, bir bakır (II) tuzları çözeltisine amonyak ilave edilerek oluşturulan koyu mavi bir kompleks olan tetraamminediaquacopper (II) ([Cu (NH3) 4 (H2O) 2] 2+) bulunur. Tetraamminediaquacopper (II) hidroksit, Schweizer reaktifi olarak bilinir ve olağanüstü selülozu çözme kabiliyetine sahiptir. Diamminesilver (I) ([Ag (NH3) 2] +), Tollens reaktifindeki aktif türdür. Bu kompleksin oluşumu, farklı gümüş halojenürlerin çökeltilerini ayırt etmeye de yardımcı olabilir: gümüş klorür (AgCl) seyreltik (2M) amonyak çözeltisinde çözünür, gümüş bromür (AgBr) yalnızca konsantre amonyak çözeltisinde çözünür, gümüş iyodür (AgI ) sulu amonyakta çözünmez. 19. yüzyılın sonlarında krom (III) 'ün amin kompleksleri biliniyordu ve Alfred Werner'ın koordinasyon bileşiklerinin yapısı hakkındaki devrimci teorisinin temelini oluşturdu. Werner, [CrCl3 (NH3) 3] kompleksinin yalnızca iki izomerinin (faktör ve mer-) oluşturulabileceğini kaydetti ve ligandların bir oktahedronun köşelerinde metal iyonu etrafında düzenlenmesi gerektiği sonucuna vardı. Bu öneri, o zamandan beri X-ışını kristalografisi ile doğrulanmıştır. Bir metal iyonuna bağlanan bir ammin ligandı, sulu çözeltide protonsuzlaşma hala nadir olmasına rağmen, serbest bir amonyak molekülünden belirgin şekilde daha asidiktir.Bir örnek, ortaya çıkan amidomerkür (II) bileşiğinin yüksek oranda çözünmez olduğu Calomel reaksiyonudur.Ammonia, I2, fenol ve Al (CH3) 3 gibi çeşitli Lewis asitleri ile 1: 1 eklentiler oluşturur. Amonyak sert bir tabandır ve E & C parametreleri EB = 2.31 ve C B = 2.04'tür. Diğer Lewis bazlarına karşı bir dizi aside karşı bağıl donör gücü, CB grafikleri ile gösterilebilir.Amonyum ve amonyum tuzları, çok küçük izlerde, Nessler çözeltisinin eklenmesiyle kolayca tespit edilebilir, bu da farklı bir sarı renk verir. en ufak bir amonyak veya amonyum tuzlarının varlığı. Amonyum tuzlanndaki amonyak miktarı, tuzların sodyum veya potasyum hidroksit ile damıtılmasıyla niceliksel olarak tahmin edilebilir, ortaya çıkan amonyak bilinen bir hacimde standart sülfürik asit içinde emilir ve daha sonra asit fazlası hacimsel olarak belirlenir; veya amonyak hidroklorik asitte emilebilir ve bu şekilde oluşan amonyum klorür, amonyum hekzakloroplatinat, (NH4) 2PtCl6 olarak çökeltilir.Antik Yunan tarihçi Herodot, Libya'nın bir insanlar "Ammonyalılar" (şimdi: Mısır'ın kuzeybatısındaki, tuz göllerinin hala var olduğu Siwa vahası) adını verdiler.Yunan coğrafyacı Strabo da bu bölgeden gelen tuzdan bahsetti. Ancak, antik yazarlar Dioscorides, Apicius, Arrian, Synesius ve Amida'lı Aëtius, bu tuzu, yemek pişirmek için kullanılabilecek ve esasen kaya tuzu olan berrak kristaller oluşturuyor olarak tanımladılar.Hammoniacus sal, Pliny'nin yazılarında görünmektedir, ancak daha modern sal amonyakla (amonyum klorür) aynı olup olmadığı bilinmemekle birlikte, İdrarın bakteriler tarafından fermantasyonu amonyak çözeltisi; bu nedenle Fermente idrar Klasik Antik Çağ'da kumaş ve giysiyi yıkamak, tabaklama hazırlığı sırasında derilerden tüyleri çıkarmak, boyanan kumaşta mordan olarak hizmet etmek ve demirden pası çıkarmak için kullanıldı.Sal amonyak formunda, Amonyak, 8. yüzyılın başlarında Müslüman simyacılar için önemliydi, ilk olarak Fars-Arap kimyager Jbir ibn Hayyān ve 13. yüzyıldan beri Avrupalı simyacılar için Albertus Magnus tarafından bahsediliyordu. Ayrıca Orta Çağ'da boyacılar tarafından bitkisel boyaların rengini değiştirmek için fermente idrar formunda kullanılmıştır. 15. yüzyılda Basilius Valentinus, amonyağın, alkalilerin sal amonyak üzerindeki etkisiyle elde edilebileceğini gösterdi.Daha sonraki bir dönemde, öküzlerin toynak ve boynuzlarının damıtılması ve elde edilen karbonatın hidroklorik asit ile nötralize edilmesiyle sal amonyak elde edildiğinde, amonyağa "hartshorn ruhu" adı verildi. Gazlı amonyak ilk izole edildi. Joseph Black tarafından 1756'da sal amonyak (Amonyum Klorür) ile kalsine magnezya (Magnezyum Oksit) reaksiyona girerek.1767'de Peter Woulfe tarafından,1770'de Carl Wilhelm Scheele ve 1773'te Joseph Priestley tarafından tekrar izole edilmiş ve onun tarafından "alkali hava" olarak adlandırılmıştır.On bir yıl sonra 1785'te Claude Louis Berthollet bileşimini doğruladı.Haber – Bosch'un havadaki nitrojenden amonyak üretme işlemi 1909'da Fritz Haber ve Carl Bosch tarafından geliştirildi ve 1910'da patentlendi. Şili'den nitrat tedarikini kesen müttefik ablukasını takiben, ilk olarak 1. Dünya Savaşı sırasında Almanya'da endüstriyel ölçekte kullanıldı. Amonyak, savaş çabalarını sürdürmek için patlayıcılar üretmek için kullanıldı.Doğal gazın bulunmasından önce, amonyak üretiminin öncüsü olarak hidrojen, suyun elektrolizi veya kloralkali işlemi kullanılarak üretiliyordu. 20. yüzyılda amonyak, koklaşabilir taş kömürü üretiminin bir yan ürünü haline geldi. 2019 itibariyle ABD'de amonyağın yaklaşık% 88'i gübre olarak tuz, solüsyon veya susuz olarak kullanıldı.Toprağa uygulandığında, mısır ve buğday gibi mahsullerin veriminin artmasına yardımcı olur.ABD'de uygulanan tarımsal nitrojenin% 30'u susuz amonyak şeklindedir ve dünya çapında her yıl 110 milyon ton uygulanmaktadır.Amonyak, nitrojen içeren çoğu bileşiğin doğrudan veya dolaylı olarak öncüsüdür. Neredeyse tüm sentetik nitrojen bileşikleri amonyaktan elde edilir. Önemli bir türev nitrik asittir. Bu temel malzeme Ostwald işlemi yoluyla amonyağın hava ile platin katalizör üzerinde 700–850 ° C (1.292–1.562 ° F), ≈9 atm'de oksidasyonu ile üretilir. Nitrik oksit bu dönüşümde bir ara maddedir:NH3 + 2 O2 → HNO3 + H2O Ev tipi amonyak sudaki bir NH3 solüsyonudur ve birçok yüzey için genel amaçlı bir temizleyici olarak kullanılır. Amonyak nispeten iz bırakmayan bir parlaklık sağladığından, en yaygın kullanımlarından biri cam, porselen ve paslanmaz çeliği temizlemektir. Ayrıca fırınların temizliğinde ve pişmiş kiri gevşetmek için ıslatma maddelerinde sıklıkla kullanılır. Ev tipi amonyak, ağırlıkça% 5 ile% 10 arasında amonyak arasında değişmektedir.Amerika Birleşik Devletleri temizlik ürünleri üreticilerinin, kullanılan konsantrasyonu listeleyen ürünün malzeme güvenlik veri sayfasını sağlamaları gerekmektedir.1895'in başlarında, amonyağın "kuvvetli antiseptik olduğu biliniyordu ... litre başına 1,4 gram gerektirir sığır çayını koruyun. "Bir çalışmada susuz amonyak, 3 tür hayvan yeminde zoonotik bakterilerin% 99,999'unu yok etti, ancak silajı yok etti. Susuz amonyak şu anda ticari olarak sığır etinin mikrobiyal kontaminasyonunu azaltmak veya ortadan kaldırmak için kullanılmaktadır.Sığır eti endüstrisindeki yağsız ince dokulu sığır eti (halk arasında "pembe balçık" olarak bilinir), yağlı sığır etlerinden (yaklaşık% 50-70 yağ) ısı ve santrifüjleme kullanılarak yağın çıkarılması ve ardından E. coli. İşlem, tedavinin E. coli'yi tespit edilemeyen seviyelere düşürdüğünü bulan bir araştırmaya dayanarak ABD Tarım Bakanlığı tarafından etkili ve güvenli kabul edildi.Optimal amonyak seviyelerinde işlenmiş sığır etinin tadı ve kokusu ile ilgili tüketici şikayetlerinin yanı sıra süreçle ilgili güvenlik endişeleri de olmuştur.
